Εχουμε μπροστά μας κρίση νερού

Καμπανάκι κινδύνου από ΟΗΕ και επιστήμονες, καθώς ο αριθμός των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό σε όλο τον κόσμο θα διπλασιαστεί έως το 2050

Το νερό είναι ο πολυτιμότερος αναντικατάστατος πόρος στον πλανήτη, που εξασφαλίζει και συντηρεί τη ζωή, και οποιαδήποτε διατάραξη του φυσικού κύκλου που καθορίζει την παρουσία και την ποσότητά του στη φύση και στις ανθρώπινες κοινότητες μπορεί να αποβεί μοιραία. Την ίδια ώρα, έχει γίνει η «πρώτη ύλη» ακόμα μίας κερδοσκοπικής δραστηριότητας, στο πλαίσιο της ευρύτερης απορρύθμισης και απελευθέρωσης των κλάδου των υπηρεσιών στις χώρες του ώριμου καπιταλισμού της Δύσης, και μάλιστα σε μια στιγμή που ο ΟΗΕ προειδοποιεί πως η ανθρωπότητα, μαζί με όλες τις άλλες, αντιμετωπίζει και κρίση νερού.

Ενδεικτικά, μόλις χθες Επιτροπή της Βουλής των Λόρδων στη Βρετανία αποφάνθηκε σε πόρισμά της ότι οι ιδιωτικές εταιρείες ύδρευσης στη χώρα, ένα από τα πλέον αντιπροσωπευτικά αποτελέσματα του θατσερισμού της δεκαετίας του 1980, είναι επικεντρωμένες στην αποκόμιση κερδών σε βάρος του περιβάλλοντος.

Η έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας και Ρυθμιστικών Αρχών ανέφερε ότι από την ιδιωτικοποίηση του τομέα της ύδρευσης-αποχέτευσης το 1989, η πίεση στα δίκτυα αποχέτευσης έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω του συνδυασμού πληθυσμιακής αύξησης, αστικής επέκτασης και κλιματικής κρίσης. Μόλις τα τελευταία χρόνια οι ρυθμιστικές Αρχές Ofwat και Υπηρεσία Περιβάλλοντος έχουν αρχίσει να τιμωρούν και να διώκουν τις εταιρείες ύδρευσης για πρόκληση περιβαλλοντικών ζημιών έπειτα από υπερχειλίσεις χώρων επεξεργασίας λυμάτων ως

αποτέλεσμα έντονων βροχοπτώσεων και καταιγίδων. Μάλιστα, το πόρισμα εισηγείται την απομάκρυνση και τον αποκλεισμό από τον κλάδο διευθυντών εταιρειών ύδρευσης που ευθύνονται για σοβαρά περιστατικά ρύπανσης καθώς και την αφαίρεση των μπόνους που τους έχουν δοθεί.

Η άλλη όψη

Σε έναν ευρύτερο ορίζοντα που, πέρα από την οικονομική εκμετάλλευση, περιλαμβάνει και την απουσία διαχείρισης, η «κρίση του νερού», για την οποία προειδοποιεί ο ΟΗΕ με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Διάσκεψης για το Νερό, που άρχισε χθες στην έδρα της ολομέλειάς του στη Νέα Υόρκη, δεν είναι παρά η όλο και μεγαλύτερη έλλειψή του, ειδικά σε μέρη του κόσμου που παραμένουν ακόμη δέσμια της φτώχειας ή σαρώνονται από ραγδαία αστικοποίηση.

Σύμφωνα με την έκθεση του οργανισμού για την Παγκόσμια Ανάπτυξη Υδάτων, που δημοσιεύθηκε την Τρίτη ενόψει της έναρξης της διάσκεψης, ο αριθμός των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό στις πόλεις σε όλο τον κόσμο θα διπλασιαστεί έως το 2050, δημιουργώντας συνθήκες που πιθανόν να «ξεφύγουν από τον έλεγχο», όπως υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά.

Σχεδόν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι που ζουν σε πόλεις αντιμετωπίζουν λειψυδρία σήμερα και ο αριθμός τους είναι πιθανό να φτάσει τα 1,7 έως και 2,4 δισεκατομμύρια μέσα στις επόμενες τρεις δεκαετίες. Η ζήτηση για νερό σε αστικά περιβάλλοντα προβλέπεται να αυξηθεί κατά 80% έως το 2050.

Την ίδια ώρα, η έλλειψη νερού γίνεται όλο και πιο συχνό φαινόμενο στις αγροτικές περιοχές και ένας πληθυσμός 2 έως 3 δισεκατομμυρίων

ανθρώπων σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζει σήμερα έλλειψη νερού για τουλάχιστον έναν μήνα τον χρόνο. Η χρήση νερού αυξάνεται παγκοσμίως κατά περίπου 1% ετησίως τα τελευταία 40 χρόνια και αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί λόγω της πληθυσμιακής αύξησης και της αστικής επέκτασης. Περίπου το ένα δέκατο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σήμερα σε χώρες με περιορισμένους υδάτινους πόρους.

Σταγόνα-σταγόνα

«Η βαμπιρική υπερκατανάλωση νερού και η υπερανάπτυξη, η μη βιώσιμη εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων, η μόλυνση και η ανεξέλεγκτη υπερθέρμανση του πλανήτη κινδυνεύουν να εξαντλήσουν σταγόνα-σταγόνα αυτή την πηγή της ζωής. Η ανθρωπότητα έχει πάρει στα τυφλά επικίνδυνο δρόμο και θα υποστούμε όλοι τις συνέπειες» τονίζει σε δραματικό τόνο στην εισήγησή του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Ειδικοί που μίλησαν στον Guardian αναφέρθηκαν με μελανά χρώματα στην κατάσταση που επικρατεί σε παγκόσμια κλίμακα όσον αφορά τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, προειδοποιώντας τις κυβερνήσεις ότι δεν παίρνουν στα σοβαρά υπόψη τους την κρίση του νερού. Ο Γιόχαν Ρόκστρομ, διευθυντής του Ινστιτούτου του Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων και συμπρόεδρος της Παγκόσμιας Επιτροπής για την Οικονομία του Νερού, δήλωσε συγκεκριμένα: «Τα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι αντιμετωπίζουμε κρίση νερού. Κάνουμε κακή χρήση του νερού, μολύνουμε το νερό και αλλάζουμε ολόκληρο τον παγκόσμιο υδρολογικό κύκλο μέσω του τρόπου που επιδρούμε στο κλίμα. Αυτό είναι μια τριπλή κρίση».