Αναζητώντας τη νέα πράσινη ταυτότητα

Ηεπιλογή της πόλης μάλλον δεν είναι τυχαία. Η Βιέννη δεν είναι μόνο μια πόλη με εξαιρετική ποιότητα ζωής, αλλά και αυτή όπου το κόμμα των Πρασίνων έχει συγκυβερνήσει επί σειρά ετών, έχοντας να παρουσιάσει σημαντικά επιτεύγματα. Είναι επίσης πρωτεύουσα μιας χώρας, της Αυστρίας, όπου αυτή την περίοδο το κόμμα της Οικολογίας συγκυβερνά, έστω, με το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα. Οι σύνεδροι που θα καταφθάσουν λοιπόν αυτό το σαββατοκύριακο από όλη την Ευρώπη για το 37ο έκτακτο συνέδριο του κόμματος θα βρίσκονται σε ένα θεωρητικά οικείο περιβάλλον.

Από την άλλη, η κατάσταση στην οποία βρίσκεται το συγκεκριμένο κόμμα «οικοδεσπότης» λέει πολλά για την «υγεία» του οικολογικού πολιτικού κινήματος συνολικά. Οι Πράσινοι έχουν χάσει τη ριζοσπαστικότητα που τους χαρακτήριζε δεκαετίες πριν. Εκπροσωπούν κομμάτια της κοινωνίας που βλέπουν το πρόβλημα της οικολογίας από θέσεις σχετικής άνεσης, δεν αντιμετωπίζουν δηλαδή οξυμένα κοινωνικά προβλήματα. Το παραδοσιακό κοινό τους έχει επίσης ωριμάσει ηλικιακά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον πολιτικό τους προσανατολισμό.

Σταθερά στο Κέντρο

Αυτό είναι εξίσου οφθαλμοφανές στη γειτονική Γερμανία, όπου δρα το μεγαλύτερο κόμμα της ομάδας στην Ευρώπη ως μια δύναμη που κατοικοεδρεύει μόνιμα στο χώρο του Κέντρου, δεξιότερα ίσως από τη Σοσιαλδημοκρατία και λίγο αριστερότερα από τους Φιλελεύθερους, κόμματα με τα οποία συγκυβερνά.

Ανάλογη είναι η κατάσταση σε χώρες της Σκανδιναβίας, όπως η Σουηδία και η Φινλανδία, όπου οι Πράσινοι παραδοσιακά έχουν εμφανή, αλλά πτωτική παρουσία, έχοντας εγκαταλείψει σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική ατζέντα υιοθετώντας μια τεχνοκρατική αντίληψη αντιμετώπισης προβλημάτων που οδήγησαν στη γέννησή τους, όπως είναι δηλαδή η κλιματική αλλαγή.

Δεν είναι τυχαίο που οι νέες ριζοσπαστικές γενιές των ακτιβιστών της Οικολογίας βρίσκουν ελάχιστα κοινά σημεία με τα «πράσινα» κόμματα, τα οποία αξιολογούν ως κομμάτι ενός εχθρικού συστήματος και όχι απαραίτητα ως συμμάχους. Υπάρχουν, τέλος, κάποια κόμματα, όπως το ολλανδικό ή το ιρλανδικό, που κατά καιρούς έχουν εκφράσει πιο αριστερές θέσεις, αλλά δεν είναι αυτά που θα δώσουν τον τόνο στο συγκεκριμένο συνέδριο. Και φυσικά υπάρχει η πράσινη «έρημος» στην πρώην Ανατολική Ευρώπη, όπου η παρουσία κομμάτων της Οικολογίας στα Κοινοβούλια είναι ανύπαρκτη. Νεκρή ζώνη, με κάποιες γραφικές μεμονωμένες παρουσίες, είναι και ο ευρωπαϊκός Νότος. Τα νούμερα είναι ενδεικτικά: 7 έδρες στις 400 στην ιταλική Βουλή, 1 στις 350 στην Ισπανία, 21 στις 577 στη Γαλλία, καμία σε Ελλάδα και Πορτογαλία.

Εναν χρόνο πριν από τις ευρωεκλογές, το Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα πραγματοποιεί στη Βιέννη το έκτακτο συνέδριό του με στόχο να ορίσει όχι μόνο την τακτική αλλά και τη φυσιογνωμία του

Πιθανές και απίθανες συμμαχίες

Στις τελευταίες ευρωεκλογές είχαν συγκεντρώσει περίπου 10%. Αυτή τη φορά οι προβλέψεις είναι μάλλον πιο δυσοίωνες αν δει κανείς τις πτωτικές προβλέψεις για χώρες όπως η Αυστρία και η Γερμανία. Τι απομένει; Μάλλον μπόλικος τακτικισμός και λιγοστή ενασχόληση με θέματα προγράμματος και ουσίας, επειδή ακριβώς οι ιδεολογικές διαφορές μεταξύ τους είναι χαώδεις. Αυτό που ίσως αποκρυσταλλωθεί μετά το συνέδριο είναι η επιλογή για τις συμμαχίες που θα επιλέξουν να κάνουν τους επόμενους μήνες. Θα τολμήσουν μια αυτόνομη πορεία εναντίον όλων προτείνοντας υποψήφιο/α για την προεδρία της Κομισιόν; Θα αναζητήσουν συνεργασίες με σοσιαλδημοκράτες και φιλελεύθερους, στα πρότυπα του Βερολίνου, ως απάντηση στη διαφαινόμενη συστράτευση Λαϊκού Κόμματος και υπερσυντηρητικών, εθνικιστών; Το σίγουρο είναι ότι τα κοινά σημεία τους με την Αριστερά είναι ελάχιστα - όπου υπάρχει ακόμα Αριστερά, γιατί στις περισσότερες χώρες τα ποσοστά της είναι χειρότερα από εκείνα των Πρασίνων…