Η ΑΥΓΗ

Ο Θόδωρος Πάγκαλος λοιπόν

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ

συνέλεξε για λογαριασμό τού ΠΑΣΟΚ βαρύτερα ίσως φορτία από αυτά που προσωπικά του αναλογούσαν - όχι μόνο με τις γνωστές ρήσεις του «Μαζί τα φάγαμε» ή «Τα Μνημόνια είναι ευλογία για τον τόπο μας». Στην κρίση των Ιμίων ή στην υπόθεση Οτσαλάν, εκτός από την πολιτική, πήρε και την τηλεοπτική ευθύνη της διαχείρισης, με όλες τις τραυματικές γωνίες και τους κινδύνους που τα γεγονότα ενείχαν. Συχνά, με την επιθετικότητά του σήκωνε δυσανάλογη οργή για τις πολιτικές του επιλογές ή τις κυβερνητικές αποφάσεις που καλούνταν να υπερασπιστεί. Ήταν εξαιρετικά ευφυής, αρκετά μορφωμένος και τις τελευταίες δεκαετίες ήταν εκρηκτικός στην αντιαριστερή, αντικομμουνιστική κριτική του.

Οταν επιλέχθηκε από τον Ανδρέα Παπανδρέου ως υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, πολλοί θεώρησαν πως αυτό αποτελούσε συγχρόνως και το χρίσμα για τη διαδοχή στο κόμμα. Ο Πάγκαλος τρελαινόταν με την ευλυγισία και την οργανωμένη ευγένεια καλού μαθητή που είχε ο αντίπαλός του Δ. Αβραμόπουλος και του επετίθετο με σφοδρότητα. «Ο κ. Τίποτα» τον αποκαλούσε, πράγμα που σαφώς έβλαψε τον επιτιθέμενο στα μάτια του μικροαστικού, ευσεβιστικού κοινού στο οποίο απευθυνόταν. Έχασε σε εκείνη την αναμέτρηση.

Πάντως, το μοντέλο πολιτικού που ενσάρκωνε δεν είχε την παραμικρή έννοια της αυτοσυντήρησης και του στρογγυλέματος. Δεν υπολόγιζε τη φθορά ή τη ζημιά - «Λέω αυτό ανεξαρτήτως των επιπτώσεων». Σε πολλά επέλεγε το «πάμε κι όπου βγει». Μερικές φορές πίστευες ότι υπήρχε μια κρυμμένη φιλαρέσκεια που ικανοποιούνταν με την οργή που διέγειρε.

Τα τελευταία χρόνια, κατά δήλωσή του, ψήφιζε Νέα Δημοκρατία

«για να μην έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ» (είχε δε στέψει αυτή του την επιλογή με μια απίστευτα μειωτική δήλωση για τη Φώφη Γεννηματά). Του «την έδινε» το τραχύ σφρίγος τού νέου αριστερού κόμματος, των πιτσιρικάδων που είχε ως στελέχη του, σχεδόν αισθανόσουν ότι ήταν ο μαινόμενος ηλικιωμένος που τα βάζει με τους μαθητές που παίζουν μπάλα το απόγευμα στη γειτονιά και τον ενοχλούν. Όχι για τον θόρυβο και τις μπαλιές στα τζάμια, όσο για τη νεότητα.

Εχοντας θητεύσει ως στέλεχος στην προδικτατορική Αριστερά και έχοντας βιώσει τη διάσπαση του ’68, έχτισε την πολιτική του ιδιοπροσωπία στη Γαλλία, όπου προχώρησε τις σπουδές του και ωρίμασε στο φαινόμενο που εκτεινόταν από τον ευρωκομμουνισμό μέχρι τη Σοσιαλδημοκρατία. Τέλος πάντων, η ευρωπαϊκή κουλτούρα του μπορούσε να μιξαριστεί με τη βαθιά γνώση πιάτσας και ανθρώπινων αδυναμιών που σπούδαζε τόσα χρόνια στις ηγετικές θέσεις του ΠΑΣΟΚ και του υπολοίπου Αττικής όπου πολιτευόταν. Γνώστης των κανόνων «Βυζαντίου» που κυριαρχούν στα εσωτερικά των κομμάτων και των απέραντων αυθαιρετουπόλεων της Αττικής, γνώστης του ορθολογικού κράτους σε συνδυασμό με την επιβιωτική ρουσφετοκρατία, μπόρεσε να θέσει ορισμένα προσωπικά όρια σε όλες τις περιπτώσεις. Τώρα πια, και με αφορμή τη βιολογική του αναχώρηση, μπορούμε να δεχτούμε ότι είναι προτιμότερο το χειμαρρώδες και άδικο αντιαριστερό (και συχνά προσωπικό) μένος από τη συνωμοτική μέριμνα, τον σιδερένιο αριβισμό και τον καιροσκοπισμό πολλών άλλων. Να δεχτούμε ότι η πολιτική καλλιέργεια (που αναμφίβολα διέθετε) αφήνει ποιοτικά ίχνη που κάνουν μερικές φορές τη σκέψη και τον πολιτικό συλλογισμό (έστω από αντίπαλες θέσεις) πολύ ενδιαφέροντα. Και επίσης να δούμε με συγκατάβαση την αξόδευτη πολιτική οργή του Θόδωρου Πάγκαλου, που στρεφόταν με τέλειο δηλητήριο κατά του ίδιου, αφήνοντας εντέλει στο απυρόβλητο τους πιο μεθοδικούς, κρυψίνοες και ατάλαντους της φουρνιάς του (δικούς του ή αντιπάλους).

Η πολιτική σκηνή που διαμορφώθηκε στη Γαλλία και κατέλαβε τις παρυφές της πολύπλευρης «μετασοβιετικής» Αριστεράς (που μετεξελίχθηκε συχνά σε αντιαριστερά) έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Επηρέασε πολύ τα πολιτικά, πανεπιστημιακά και καλλιτεχνικά πράγματα στην Ελλάδα. Ο ίδιος ο Θόδωρος Πάγκαλος, ως κεντρικό και συχνά ως τραγικό πρόσωπο αυτής της σκηνής, δικαιούται μερίδιο από τον αναστοχασμό, ο οποίος αναμφίβολα εκκρεμεί.

ΥΓΗΑΗ

el-gr

2023-06-03T07:00:00.0000000Z

2023-06-03T07:00:00.0000000Z

https://avgi.pressreader.com/article/282102051059938

AVGI SA